Avarlar, Orta Asya kökenli bir kavimdir. Önce 3.-6. yüzyıllar arasında Asya'da, ardından 6.-9. yüzyıllar arasında Doğu Avrupa'da devlet kurdular. Avrupalıların da Arap ve Bizans kaynaklarına dayanalak Avar adını verdiği bu kavmi Göktürkler "Apar" olarak adlandırıyordu. Apar adı karşı koyan manasına gelmektedir. Ancak Çinlilerin "Juan-Juan" ve ya Cücen  dedikleri kavim ile aynı olup olmadığı kanıtlanmamaktadır.

Asya Büyük Hunlarına bağlı boylardan doğan bu kabile, Uar ve Kun olmak üzere iki büyük kabileye dayanmaktadır. Avarlar, 6. yüzyıl sonlarında bugünkü Moğolistan, İç Moğolistan ve Kore'ye kadar olan toprakları içine alan büyük bir devlet kurdular.

552 yılında Göktürkler Avar hakimiyetine son verince Avar sülaleleri batıya doğru göçtüler. 558 yılında Sibir Türkleriyle karşılaştılar ve Sibirleri yağmaladılar. Karadenizin kuzeyinden geçerek bugünkü Romanya ve Slovakya topraklarına girdiler. Bizansın boşluğundan yararlanarak Balkanları denetimi altına aldılar.

Dil

Avarların dili hakkında çok az delilleri mevcut olup sadece bir takım isim ve kelimeler geriye kalmıştı. Araştırmacıların ortak görüşüne göre, Moğol ya da Türkî dilin ve ya ikisinin kullanıldığı ve 9. yüzyıl başlarında Slavlaştığı düşünülmektedir.

Avrupa Avarları Tarih (560- 805) 

Göktürkler tarafından yerlerinden edilen Avarlar, önlerine çıkan Sibirleri sürerek Kafkasya bölgesine ulaştılar.

560 yılında Macaristan merkez olmak üzere büyük bir devlet kurdular. Bu tarihte Avarların başında Bayan Han bulunuyordu. Bayan Han döneminde Franklar yenilgiye uğratıldı. Bizans topraklarına girilerek Sırbistan ve Makedonya’daki sınır kaleleri ele geçirildi. 592 yılında Konstantinopolis'i kuşatmak için Çorlu'ya gelen Bayan Han, Bizansta büyük endişeye yol açtı.

565'te tahta çıkan Bayan Kağan döneminde Avarlar güçlerinin zirvesine ulaştılar. Bayan Kağan 568'de Macaristan'ın tümünü ele geçirdi. Burada yaklaşık 250 yıl ayakta kalacak olan Avar İmparatorluğu'nu kurdu. Belgrad'ı da alarak Tuna kıyılarını yağmaladı. Bizansı art arda yenilgiye uğrattı.

Avarlar, 619  ve 626 yılında Bizans’ın merkezi Konstantinopolis'i kuşattılar. 2. kuşatmayı Sasanilerle ortaklaşa yapmışlardır. Falat bu kuşatmalardan bir sonuç alamadan döndüler.

8. yüzyılda egemenlikleri altındaki kavimlerin ayaklanmaları, Avarların zayıflamalarına yol açtı. 750'li yıllarda zayıflayan devlette, Bulgarlar Balkanlara geldiler ve bugünkü Bulgaristan'ın temelini attılar. 791 yılında Şarlman'ın karşısında başarısız oldular. Tuna havzasını Slavlara kaptırdılar. Avarların bir kısmı hristiyanlığı kabul ederek Slavlaştılar; bir kısmı Bulgarlara katıldılar. Bir kısmıda diğer Türk boylarının içine karıştılar. Bir kısmıda Bizanslılar tarafından askeri amaçlı alındı. Avarlar zamanındabaklagillerle geçinmişler.

Devlet yapısı ve ordu

Devletin başında kağan adı verilen bir hükümdar vardı. Avarlar kendilerine bağladıkları kavimleri sınır bölgelerine yerleştiriyorlardı. Avarlarda devlet örgütlenmesi tümüyle askeri temellere dayanıyordu. Avar ordusu atlı ve yaya birliklerinden oluşuyordu. Atlı birlikleri Avarlardan, yaya birlikleri ise Avarlara bağlı Slavlar, Germenler gibi Avrupalı kavimlerden kurulmuştu.

Din

Avarların dini Gök Tanrı dini idi. Daha sonra dinleri Hristiyanlığa dönüşmüştür.

Egemenlik Alanı

Volga'dan bütün Macaristan'a kadar olan saha ile Güney Rusya ve Eflak Boğdan bölgeleri.

Avarların Türk ve Dünya tarihine katkıları

• Germen ve Slav kavimlerinin tarihi yapısını etkilediler.
• İki kez İstanbulu kuşattılar.
• 200 yıllık egemenlik kuran Avarlar, Slav halkları üzerinde etkili oldular ve Slav boylarını tuna boylarına ve Balkanlara yerleştirdiler.
• Bugünkü slav toplulukların oluşmasında temel rol oynamışlardır. Orta Avrupa ve Doğu Avrupanın etnik yapısı ortaya çıkmıştır.
• Slav devletleri, devlet teşkilatlanmalarını ve askeri örgütlenmelerini Avarlardan öğrenmişlerdir.
• Germen kavimleri bir müddet Avar etkisinde kalmıştır.
• Günümüzde yapılan bazı araştırmalar Slovenlerin, Hırvatların ve Slovakların atalarının Avarlar olduğuna yöneliktir.